agónzu , nm: agunzu,
aunzu Definition
su chi (e prus de sustàntzia) si papat impare cun su pane, po dh'acumpangiare; sa cosa chi si ponet po cundhire is papares; in cobertantza, cosa chi si giaet a ccn. po ndhe tènnere calecunu praxere a dibbandha
Synonyms e antonyms
armíngiu,
cumpànigu,
incaúngiu
/
connimentu
Sentences
màndhigat a sa sola e a s'acua chivalzu chentza aunzu ◊ a chena bi aiant pulenta chene agonzu
Scientific Terminology
mng
Translations
French
ce que l'on mange avec du pain
English
smething to eat with bread
Spanish
companage,
condumio
Italian
companàtico
German
Zukost zum Brot.
allimbràre , vrb Definition
papare cun asuria
Synonyms e antonyms
lambrire,
irrujonare,
istruntzonare
Etymon
srd.
Translations
French
manger comme un goinfre
English
to eat greedily
Spanish
comer con avidez,
a dos carrillos
Italian
mangiare con ingordìgia
German
gierig essen.
incolvàre , vrb Definition
ingurtire che crobos, papare a s'airada, a tropu
Synonyms e antonyms
imbuculare,
istruntzonare,
tzèrghere
Etymon
srd.
Translations
French
manger à en crever
English
to swallow,
to eat to bursting point
Spanish
tragar,
engullir,
atracarse
Italian
inghiottire,
mangiare a crepapèlle
German
hinunterschlucken.
irrujonàre , vrb Definition
papare a orrugos mannos comente faet unu allurpiu, un'ingurtone
Synonyms e antonyms
allimbrare,
lambrire
Etymon
srd.
Translations
French
manger comme un goinfre
English
to eat greedily
Spanish
engullir
Italian
mangiare con ingordìgia
German
verschlingen.
lambríre , vrb Definition
papare a s'airada
Synonyms e antonyms
allimbrare,
irrujonare,
limbrire
Etymon
ltn.
lambere
Translations
French
manger comme un goinfre
English
to eat greedily
Spanish
engullir
Italian
mangiare con ingordìgia
German
verschlingen.
mandhicàre , vrb: mandhigare,
mandiai,
mandigai,
mandigare,
mannicare,
mannigare Definition
pigare e pònnere in buca, matzigare e ingurtire totu su chi si podet cunsiderare alimentu de fàere a matzigadura; si narat fintzes in su sensu de ispaciare calecuna cosa a fortza de dh'impreare, distrúere, fintzes bochíere; nau in cobertantza, pinnigare dinare púbblicu aprofitandhosindhe de un'incàrrigu o funtzione
Synonyms e antonyms
manicare,
papae
Sentences
ma si mi aiant dadu a tribagliare, onestu fio istadu e soddisfatu, mandhighendhe deo e dendhe a mandhigare! (B.Caredda)◊ su cane de s'ortulanu no màndhigat e no lassat mandhigare ◊ tocat a dare a mandhicare a su famidu!
2.
làssalu corpare, za no si lu màndhigat! ◊ su portale fit mannicatu dae su lentore, rosicatu che casu assénnitu dae sos sóriches
Surnames and Proverbs
prb:
a chie màndhigat tropu ndhe sàltiant sos ojos
Etymon
ltn.
mandicare
Translations
French
manger
English
to eat
Spanish
comer
Italian
mangiare
German
essen (Mensch),
fressen (Tier),
abnutzen,
durchbringen.
manicàre , vrb: manigare Definition
pigare e pònnere in buca, matzigare e ingurtire su papare o css. àteru alimentu de fàere a matzigadura; si narat fintzes in su sensu de ispaciare calecuna cosa a fortza de dh'impreare, distrúere, de bochíere; nau in cobertantza, pinnigare dinare púbblicu aprofitandhosindhe; giogandho a dama, bínchere pedina o dama a su cumpàngiu; fintzes fàere a iscrafíngiu
Synonyms e antonyms
cossumire,
mandhicare,
papae
| ctr.
geunare
Idioms
csn:
fàghere a manigare = coxinai; bogare a manigare = pònniri cosa in mesa po papai; - E coment'istades? - Za nos ndhe manigamus! = gei istaus bèni
Sentences
bogàdeli a manigare a s'istranzu! ◊ no coizat nudha: sas predas de su caminu chi si mànighet! ◊ zente de bonugoro: comente mi ant bidu, deretu mi ant bogadu a manigare ◊ ponide a manigare ca est mesudie!
2.
su ruinzu si mànigat su ferru ◊ cussos animaledhos fora si los est manighendhe su fritu
Surnames and Proverbs
prb:
chie no est bonu manighendhe no est bonu tribagliendhe
Translations
French
manger,
ronger,
prendre
English
to eat,
to consume
Spanish
comer
Italian
mangiare,
corródere
German
essen (uomo),
fressen (animale),
abnutzen,
durchbringen.
papàe , vrb, nm, nf: papai,
papare,
papari Definition
pigare alimentu, pònnere in buca e matzigare e ingurtire sa cosa o css. alimentu de fàere a matzigadura; si narat fintzes in su sensu de ispaciare o ifidigare calecuna cosa a fortza de dh'impreare, tocare, frigare; fàere a iscinitzu, a pistighíngiu; sa cosa etotu chi si papat o fata po papare
Synonyms e antonyms
mandhicare,
manicare
/
conciumire
/
arnai,
pipionire
/
alimentu,
arracatu,
màndhicu
| ctr.
geunare
Idioms
csn:
p. a satzadura = a tropu, cun pasteréntzia; p. cun allurpidura = a s'airada, a bufadas; p. a dus buconis = leare, collire de donz'ala; papaisí s'unu a s'àteru = zúgheresi ódiu mannu
Sentences
is animales papant sérios cricandho ebra ◊ papa pagu e comporadindi! ◊ sa cosa de papae dha iant preparada prima de tzucae a campu ◊ funt papandho a guturréntzia ◊ su binu dhu bufat papandu?◊ papastus de su chi tenestus
2.
si nci papat de su feli!
3.
ma lah ca dhu papat: no si podit biri sentza de andai a calincunu logu! ◊ si ti papat in calincunu logu iscrafidí! ◊ nosu immoi si papaus su pisci ◊ bois, compà, ite papais paris cun sa petza?
4.
in festas de campagna so istada cun binos bonos, gustosos rostidos e àteros papares saboridos ◊ custu papai est tropu cotu! ◊ istat ispetenne sa papai fata
Etymon
ltn.
pappare
Translations
French
manger,
ronger,
se ronger
English
to eat,
to gnaw (at)
Spanish
comer,
roer
Italian
mangiare,
ródere,
ródersi
German
essen,
verzehren,
sich verzehren.